#

Nieuws

Nieuws overzicht

Verhaal achter de platenhoes - Exposure (1979) - Robert Fripp

"Wie zien we hier op deze platenhoes? Het lijkt een schrijver of een docent. Maar het is niemand minder dan gitaarvirtuoos Robert Fripp. De oprichter van de legendarische progrockband King Crimson, rockartiest en muziekpedagoog. Maar ook een eigenaardig persoon. Hij wordt wel de Mr Spock onder de muziekartiesten genoemd. Mr Spock is het personage met de spitse oortjes uit de beroemde Star Trek televisieserie uit de jaren zeventig. Half mens en half Vulcan (een fictieve planeet). Het verstand staat voorop bij Mr Spock. Alles moet je logisch kunnen beredeneren en kunnen analyseren. Mr Spock kon zijn tegenstander ook hypnotiseren.
 
'Exposure' is de eerste solo lp van Robert Fripp. Het is een album dat qua muziekstijl alle kanten opgaat. Van hardrockachtige powerritmes tot intens mooie ballads. En natuurlijk zijn 'frippertronics', een specifiek gitaargeluid dat hij samen met toetsenist Brian Eno ontwikkelde. Via bandrecorders en looptechnieken kan het gitaargeluid zich eindeloos herhalen. 'Exposure' is een prachtplaat, met muzikanten als de zangers Peter Hammill, Peter Gabriel en Daryl Hall, en drummers als Phil Collins, Narada Michael Walden en bassist Tony Levin.
 
Robert Fripp is, in al zijn raadselachtigheid, voor menig muziekliefhebber een soort goeroe. Maar hij wilde absoluut niet op een voetstuk geplaatst worden. "Ik ben maar een gewone man die ook met mijn piemel kwispelt na het plassen", schijnt hij eens in een interview te hebben gezegd. Hij was geen natuurtalent als muzikant, zeker geen Mozart die op zijn achtste al pianomuziek componeerde. Fripp was tot op zijn vijftiende toondoof. Het zweet brak hem regelmatig uit bij de muzieklessen als hij een melodie op de gitaar moest naspelen. Bloed, zweet en tranen heeft het hem gekost om het ding onder de knie te krijgen. Maar hij had één groot voorbeeld: zijn oudtante Violet Griffiths. Zij werd een groot pianiste door eindeloos te oefenen. Elke dag zat zij acht à negen uur achter de piano om toonladders tot in de finesses te beheersen. Haar filosofie was 'pushing': doorgaan tot de 100%. Geen genoegen nemen met 60%. Het gaat om het ontwikkelen van een perfecte techniek, zodat je op elk gewenst moment kunt doen wat je wil. Dit werd ook het 'Leitmotiv' van Robert Fripp, met als uitgangspunt 'Discipline' (geen wonder dat één van de King Crimson LP's uit de jaren tachtig 'Discipline' heet). Als je iets voor ogen hebt dan kun je dat bereiken, maar daar is wel veel voor nodig.
 
Op kant 2 van 'Exposure' hoor je zijn filosofieleraar J.G Bennett als openingszin zeggen; 'Je kunt je doelen niet bereiken zonder te lijden'. Geen snelle auto's of snelle vrouwen voor Fripp dus. Ook geen drugs, zelfs geen aspirientje. Hooguit een kop koffie of een biertje in de pub in zijn spaarzame vrije tijd. Zijn leven bestond in feite maar uit twee dingen: eindeloos oefenen van gitaarpatronen en lezen, en dan vooral filosofische en psychologische boeken. "Het lezen van een boek is een feest; het lezen van een boek met een kop koffie is een orgie", is een gevleugelde uitspraak van Fripp.
 
Toen Robert Fripp zijn gitaar helemaal beheerste, richtte hij in 1969 de band King Crimson op. De band baarde opzien in het voorprogramma van de Rolling Stones in Hyde Park voor 650.000 mensen. Sindsdien is het hard gegaan met King Crimson. De band werd mega populair onder de progrock-en avantgardemuziekliefhebbers. Stuk voor stuk zijn de lp's van King Crimson meesterwerken. Ook al wisselde de samenstelling van de muzikanten van de band regelmatig. Het was namelijk niet altijd even makkelijk om met Mr Spock samen te werken.
 
Robert Fripp had het ook regelmatig aan de stok met de platenbazen. Hij kreeg een hekel aan de muziekindustrie die in zijn ogen alleen maar uit was op geld. In 1974 trok Fripp zich terug uit de muziekwereld. Hij ging zich toeleggen op de filosofie van J.G. Bennett en volgde een opleiding bij hem. Het gaat te ver om hier te beschrijven wat deze filosofie precies inhoudt, maar het gaat vooral over Bewustzijn. Ik heb me er ooit ook in verdiept, maar had niet de discipline om het helemaal te doorgronden.
 
Zanger Peter Gabriel van Genesis haalde Robert Fripp terug naar de muziek voor zijn eerste solo Lp in 1977. In die tijd ontstond ook het idee voor de solo Lp van Robert Fripp. Het zou een trilogie moeten worden met de tweede Lp van Peter Gabriel en de Lp 'Sacred Songs' van zanger Daryl Hall. Op deze lp's hoor je nummers terug die ook op 'Exposure' staan.
 
Fripp en 'Exposure' doen me denken aan de tijd dat ik samen met mijn boezemvriend (sub)topsport bedreef. Hij had het ritueel om voor een wedstrijd 45 minuten lang met zijn hoofd tussen twee muziekboxen te liggen met keihard 'Exposure' aan. Daarna was hij opperst geconcentreerd en speelde de sterren van de hemel. Ik had deze discipline niet, maar kreeg wel de smaak van de muziek van Robert Fripp en King Crimson te pakken. En nog steeds!"
 
Door Gerrit-Jan Vrielink

OP DE HOOGTE BLIJVEN

MELD JE AAN VOOR DE NIEUWSBRIEF EN ONTVANG INSPIRATIE, NIEUWS EN DE AGENDA DIRECT IN JE MAILBOX.

Naar inschrijven