Het verhaal achter de platenhoes - Misplaced Childhood (1985) - MARILLION
"1985. Het was de periode van de opkomst van de CD. Een revolutie in de muziekindustrie. Geen gekraak meer. Glaszuiver geluid. Je beste LP's verving je door zo'n klein zilveren plaatje en de rest kon naar zolder of de uitdragerij. Dat de platenhoezen verkleind werden tot een fletse kopie nam je voor lief, want de kwaliteit van de muziek was zó goed, en daar ging het toch om. De vertrouwde platenzaak moest zijn inrichting omgooien. LP-bakken werden vervangen door CD-stellingen. Op de muur hingen nog wel platenhoezen. En daar sprong op een gegeven moment de jongen in een Engels soldatenkostuum uit. Het bleek de hoes van 'Misplaced Childhood' van Marillion te zijn. De jongen staarde me aan. Even twijfelde ik. Ga ik die kopen? Maar ik liep eraan voorbij. Kocht een CD van Phil Collins en een fletse kopie van Relayer van Yes. Ik had net mijn hele platenverzameling verkocht.
Toch spookte de hoes van 'Misplaced Childhood' door mijn hoofd. Eigenlijk kende ik de muziek van Marillion niet zo goed. Progrock had afgedaan in het begin van de jaren tachtig. Op muzikaal gebied was ik een beetje de weg kwijt. Ik kocht van alles wat op CD werd uitgebracht en verving de oude platen. Dat ik deepdown iets miste in dat fantastische CD-geluid hield ik maar voor mezelf. Misplaced Childhood verdween een tijdje uit beeld. Totdat ik in 1991 een collega kreeg die een fanatieke platenverzamelaar was. Hij nam me mee naar een tweedehands platenwinkeltje. Ik was meteen verkocht. Daar lag Relayer weer en ook een exemplaar van Marillion. De jongen in het soldatenkostuum staarde me weer streng aan. Wow, die moest ik hebben. Ik haalde mijn oude draaitafel van de zolder en de muziek van Marillion en zanger Fish stond in één keer vol in mijn huiskamer. Eindelijk had ik ook weer iets moois in mijn handen. Een prachtige uitklapbare hoes waarop elke detail van de illustratie, die gemaakt is door Mark Wilkinson, goed te zien is. De plaat bracht me tot grote hoogte. Geweldig; ik had de weg naar de Progrockmuziek weer teruggevonden.
Weer een aantal jaren lateR trof ik bij muziekpodium 'De Boerderij' een kok die in hart en nieren Marillionfan was. Hij wees me op het boek ' Masque' the Graphic World of Mark Wilkinson, Fish & Marillion. Een prachtig boek waarin helder wordt uitgelegd hoe de hoezen tot stand zijn gekomen en wat hun betekenis is. Zanger Fish zat in een moeilijke periode toen hij de tekst voor 'Misplaced Childhood' schreef. De relatie met zijn vriendin was verbroken. De druk van de platenmaatschappij was groot. Er waren tegenvallende verkoopcijfers. Marillion werd nog steeds als een 'B-band' gezien, terwijl de inzet was om zo groot als Genesis en Pink Floyd te worden. Er werd een sterk appèl op Fish gedaan: word nu eens volwassen en los je problemen op. Fish nam afscheid van het kind in zichzelf, maar kreeg er somberte en chagrijn voor terug. Totdat hij met een pilletje op een psychedelische reis maakte. Eerst werd het een slechte trip. Hij kwam terecht in donkere wolken en de dood lag op de loer. Een ekster had zijn trouwring gepikt. Het dreigde slecht met Fish af te lopen. Maar plotseling stond daar een beschermengel achter hem. De jongen in het Engelse soldatenkostuum. Fish kwam weer tot zinnen. Het idee van Misplaced Childhood was geboren. In één klap was het voor Fish duidelijk geworden dat je altijd het kind in je moet koesteren. Het is misplaatst om dat stukje in je psyche te laten ondersneeuwen door de eisen van de volwassen maatschappij. 'There is no Childhood End' zingt hij uit volle borst op het einde van deze plaat.
Binnen een aantal uren had hij de teksten voor de songs op de LP klaar. Samen met zijn bandleden ging hij naar Berlijn om in de Hansa Studio het concept verder uit te werken. Aan zijn vriend en illustrator Mark Wilkinson legde hij zijn psychedelische trip voor. Wilkinson ging er mee aan de slag en ging op zoek naar een geschikt jongensmodel. Hij vond de 10-jarige Robert Mead in een plaatselijke pub. Die kreeg een oud kostuum aangemeten van de Queens Guards soldaten. De eksters van de hoezen van de vorige Marillion-LP's komen ook terug op Childhood'. Ze verwijzen naar een oud Engels kinderliedje over eksters: " One for Sorrow ". Volgens een oud bijgeloof vertelt het aantal geziene eksters of iemand pech of geluk zal hebben. (Een voor verdriet, twee voor vreugde, drie voor een meisje, vier voor een jongen, vijf voor zilver, zes voor goud, zeven voor een geheim dat nooit verteld zal worden.) De ekster die de trouwring van Fish heeft gestolen is een verwijzing naar de gestrande relatie van Fish met Kay, de hoofdpersoon van de grote hit Kayleigh. En op de achterkant van de hoes de tweede ekster die de sleutel tot het nieuwe leven in zijn bek heeft.
Huisnar 'Jester' die op de andere hoezen van Marillion voorkomt, mocht ook niet ontbreken. Die was min of meer het brandmerk voor Marillion geworden. Maar Fish wilde met Marillion naar een nieuwe identiteit en afscheid nemen van de nar. Vandaar dat deze op de achtenkant van de hoes door het raam naar buiten verdwijnt. Ook zien we nog de klaproos. Het symbool van leven en dood. Deze komt uit de grond uit de verdroogde aarde. Er wordt veel gespeculeerd of er verwijzingen zijn naar de hoezen van de Beatles. 'Naar 'Sgt. Pepper' waar John, Paul, Ringo en George ook in dergelijke Britse soldatenuniformen staan. Of naar 'Abbey Road' waar Paul McCartney op blote voeten loopt. De tienjarige jongen staat namelijk op deze hoes van Marillion ook met blote voeten afgebeeld. Mark Wilkinson en Fish laten zich hier niet verder over uit. Marillion is Marillion en die status hebben ze na dit album kregen. Het werd een wereldband met veel fans. Helaas treden ze niet meer in de oude samenstelling op. De wegen van Fish en Marillion gingen een aantal jaren na Misplaced Childhood uit elkaar. Maar gelukkig hebben we ook nog StillMarillion, de Schotse band die regelmatig in de Boerderij komt en de muziek van Marillion met Fish bijna op een identieke manier weet te coveren. Vanaf minuut één gaat dan het dak van de Boerderij eraf. Het publiek zingt keihard alle nummers mee. Een ware happening. Ik zie het nu alweer helemaal voor me als die aardige muzikanten uit Schotland naar Zoetermeer komen. Ik moet nog wel even oefenen op mijn Schots."
Door Gerrit-Jan Vrielink